جایگاه نظریه عروض وجود بر ماهیت در الهیات بالمعنی الاخص ابن سینا

Authors

محمد مهدی سیار

محمد سعیدی مهر

abstract

نظریه عروض وجود بر ماهیت مهمترین زیربنای متافیزیکی مورد استفاده ابن سینا برای شکل دهی یک نظام فلسفی مستقل و گذار از فلسفه یونان بوده است و ابن سینا در باز اندیشی در دو مبحث مهم فلسفی یعنی «مواد ثلاث» و «علیت» از آن بهره برده است. می توان گفت بسیاری از اجزای الهیات بالمعنی الاخص ابن سینا بی واسطه یا با واسطه بر نظریه عروض وجود بر ماهیت استوار شده اند، به عنوان مثال برهان صدیقین ابن سینا حاصل همه یافته های او در بحث های «عروض وجود بر ماهیت»،«مواد ثلاث» و نیز «علیت » است. این نظریه همچنین در مباحث اثبات توحید و سایر صفات خدا، گاه به صورت مستقیم و گاه به صورت غیر مستقیم و به عنوان زیربنای منطقی کاربرد می یابد.در این مقاله میخواهیم با مطالعه نظام مند الهیات بالمعنی الاخص ابن سینا جایگاه نظریه عروض وجود بر ماهیت را در این بخش از نظام فلسفی او باز شناسیم و در همین مطالعه مرزبندی فلسفه ابن سینا با فلسفه یونان باستان و نیز تاثیر نظریه عروض وجود بر ماهیت در این مرزبندی را نیز مورد بررسی قرار دهیم

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی انتقادات ابن رشد در ابن سینا در مباحث الهیات بالمعنی الاخص

ابن رشد انتقاداتی را بر ابن سینا در مسئلۀ اثبات واجب الوجود و تقسیم وجوب به وجوب بالذات و بالغیر و علم باری تعالی و عدم جسمانیت وی و معجزۀ انبیاء مطرح می کند. عمدۀ نقد وی در دو مسئله خلاصه می شود: یکی آنکه سخنان شیخ از ابداعات وی است و ریشه در آثار ارسطو ندارد و دوم اینکه شیخ دچار تهافت گویی و تناقض بوده است. البته از آنجا که مباحث الهیات بالمعنی الاخص سابقه ای تحت همین مفهوم در آثار ارسطو نداش...

full text

الهیات بالمعنی الاخص در نهج البلاغه

خلاصه آنچه که این پایان نامه به دنبال آن است بدین قرار است : در بخش اول آن سعی شده است که گوشه ای از شخصیت والا و بلند مرتبه سرباز گمنام اسلام، مولی الموحدین و نیز کتاب ارجمند و مقدس نهج البلاغه از زبان صاحبنظران مختلف اعم از مسلمان و غیرمسلمان برشته تحریر کشیده شود، هرچند که شناخت و معرفت شخصیت آن ابرمرد تاریخ به جهت اتصال به عالم قدس الهی غیرممکن و محال می نماید. در بخش دوم به اثبات صانع مقدس...

15 صفحه اول

الهیات بالمعنی الاخص در کتاب توحید صدوق

این تحقیق در صدد است که نکات عمیق نصوص دینی کتاب التوحید را کشف کرده و با رویکردی جامع به براهین اثبات خدا و توحید، رویکرد های استدلالی روایات اهل بیت: را تبیین نماید و روشن کند که ژرف ترین اصول فلسفی در چهارده قرن پیش در کلام معصومان: متجلی شده است. در تبیین براهین و راه های اثبات خدا روایات گاه با طرح براهینی که از سوی فلاسفه بیان نشده و گاهی با تبیینی جدید از براهین و گاهی نیز با اشاره ای غ...

15 صفحه اول

بررسی انتقادهای ملاصدرا بر متکلمان در الهیات بالمعنی الاخص

از مسائل مورد بحث در فلسفه و کلام اسلامی، شناخت ذات و صفات خداوند است. برای پی بردن به این شناخت، مکاتب و دیدگاه¬های مختلفی به وجود آمده¬اند. از جمله مکاتبی که در این موضوع صاحب¬نظر می¬باشد، مکتب ملاصدرای شیرازی است که مکتبی جامع از فلسفه، کلام و عرفان است، همچنین از گروه متکلمان مکاتب اشاعره، معتزله و امامیه می¬باشد. در این تحقیق با روش تحلیل اسنادی به بررسی اقوال متکلمان صاحب نظر در این موضوع...

15 صفحه اول

الهیات بالمعنی الاخص در آرا علامه طباطبایی (ره )

یکی از بخشهای مهم فلسفه اسلامی بخش الهیات بالمعنی الاخص است که در واقع مهمترین مسائلی که فیلسوفان بدان می پردازند در خودش جا داده است ، مسائلی از قبیل ، اثبات واجب تعالی ، اثبات یگانگی او ، صفات ذاتی و فعلی او ، بالخره بررسی افعال الهیو مساله خیر و شر و نظام هستی که هر کدام از آنها از پیچیدگی و اهمیت بسیار زیادی در فلسفه اسلامی برخوردار می باشد.

15 صفحه اول

تمایز وجود و ماهیت در پرتو تفکیک دو وجه وجود در فلسفه ابن سینا

ابن‌سینا همواره از تمایز و تقابل دو نوع وجود، وجود خاص و وجود اثباتی، سخن می‌گوید که خود مبنای تمایز ماهیت و وجود است. به همین جهت، مسئلۀ مشهور تمایز میان ماهیت و وجود به نوعی در خصوص این تمایز نیز مطرح می‌شود. مسئله آن است که آیا وجود خاص اساساً وجود است؟ این در واقع مسئله‌ای است در خصوص ماهیت: آیا در درک ابن‌سینایی از ماهیت، معنایی از وجود حاضر است؟ این جستار تلاش می‌کند تا بر اساس ارتباط وجود...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)

Publisher: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN 2228-6578

volume

issue مقالات آماده انتشار 2016

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023